POLİMİYALJİ ROMATİKA VE DEV HÜCRELİ ARTERİT


Birbiri ile yakından ilişkili bu iki hastalığı bazı uzmanlar aynı hastalığın iki farklı görünümü olarak kabul etmektedir. Polimiyalji romatikalı hastaların % 10-15'inde dev hücreli arterit, dev hücreli arterit bulunan hastaların % 40'ında polimiyalji romatika görülür.

POLİMİYALJİ ROMATİKA

Omuz ve kalça kuşağında ağrı ve tutukluk yapan ve çoğu zaman gözden kaçan bir hastalıktır. Kadınlarda daha sık görülür. Toplumun % 0.1-0.5 kadarında görülür. Erken dönemde romatoit artrite benzer belirtiler gösterir.

Belirtiler: Sabahları boyun, kalça ve omuzlarda ağrı ve tutukluk olur. Ağrı vücudun her iki yanında simetrik olarak hissedilir. Hareket ağrıyı artırır. Kilo kaybı, yorgunluk, isteksizlik, başağrıları ve bitkinlik olabilir. Ayrıca; hafif ateş, gece terlemesi ve ruhsal çöküntü görülebilir.

Teşhis: Hastanın yaşı 50 nin üzerindeyse, romatoit faktör yoksa, antinükleer antikorlar negatif çıkmışsa ve aşağıdaki belirtilerin en az üçü varsa bu hastalık akla gelmelidir:
- Boyun, omuz ve kalça kuşağında ağrı
- Eklemlerde bir saatten uzun süren sabah tutukluğu
- Saatte 40 milimetreyi geçen yüksek sedimentasyon hızı (sedimentasyon hızı hastaların yaklaşık % 13'ünde normaldir.)
- Verilen tek doz prednizolona (kortikosteroit) hızlı cevap

Birçok hastanın sedimentasyon hızı 100 milimetreyi aşarken, hafif anemi (kansızlık) ve trombosit sayısında yükselme görülür. Polimiyalji romatikalı hastaların yaklaşık üçte birinde karaciğer fonksiyon testlerinde küçük sapmalar görülebilir.

Tedavi:
Antiromatizmal ilaçlar çoğu zaman hastalığı kontrole yetmediğinden, kortikosteroitler hemen hemen her zaman gereklidir. Tedavi genellikle bir-üç yıl sürer; ama bazen daha da uzayabilir.

DEV HÜCRELİ ARTERİT(TEMPORAL ARTERİT)

Bazı kan damarlarının iltihaplanmasıyla belirlenen bu hastalık ve polimiyalji romatika arasında tam anlaşılamamış bir bağlantı vardır. Polimiyalji romatika sırasında, öncesinde ya da sonrasında gelişebilen dev hücreli arterit, tıpkı bu hastalıkta olduğu gibi 50 yaşın üstünde, büyük ölçüde kadınları etkiler. Kadınlar arasında bu hastalık erkeklere göre üç kat fazla görülmektedir. Dev hücreli arteritin polimiyalji romatikadan en büyük farkı körlüğe yol açma riskidir. Ayrıca polimiyalji romatika düşük doz kortizona cevap verirken, dev hücreli arteritte yüksek dozlar gerekir.

Belirtiler :
Belirtiler arasında halsizlik, şiddetli baş ağrısı, işitme zorluğu, eklem ağrısı ve saçlı deride basmakla ağrı ve hassasiyet sayılabilir. Bulanık yada çift görme ve hatta bazen görme kaybı gelişebilir. Bazı hastalarda atardamarların kalın ve hassas olmasına karşın nabız zayıftır. Dev hücreli arterit tedavi edilmezse körlüğe, felce yada kalp krizine yol açabilir.

Tanı :
Sedimentasyon hızı, tam kan sayımı ve karaciğer fonksiyon testleri yaptırılır. Sedimentasyon normalden yüksek çıkar. Temporal arter biyopsisi gerekebilir. Bu küçük müdahalede kulağın önünde şakaktan çok küçük bir atardamar parçası alınır ve mikroskop altında incelenir. Ama bu hastalığa yakalanan kişilerden yüzde 10-20'sinin söz konusu damar bölgesinde iltihaba rastlanmamaktadır.

Tedavi :
Standart tedavi yüksek doz kortikosteroitlerdir.