Geriatrik rehabilitasyonu kısıtlayan bazı faktörler vardır :

1. Yaşlıların öğrenmesi yavaş, motor yetenekleri az ve yorulması kolaydır. Yaşlı kişilerin egzersiz programlarında bunlar dikkate alınmalıdır.

2. 65 yaş üzerinde %5, 80 yaş üzerinde %20 sıklıkta demans görülmektedir. Orta derecede ya da ciddi demansı olan kişiler rehabilitasyon programlarına uyum sağlayamazlar. Çünkü kısa süreli bellekler çok zayıflamıştır. Ancak, ailesinin uygun bakım konusunda eğitilmesi için rehabilitasyon programlarına alınmaları düşünülebilir.

3. Yaşlı hastanın psikolojik durumu rehabilitasyonu engelleyebilir. Yaşlıların çoğunda depresyon görülebilir. Bu durum, egzersiz programına katılımı önemli ölçüde etkiler.

4. Yaşlı kişilerin nedensiz şekilde günü gününe uymayabilir. Bir gün çok canlı, ertesi gün halsiz ve bitkin olabilirler. Bu garip fenomenin nedeninin yaşlılardaki genel fiziksel kötüleşmeye bağlı olup olmadığı bilinmemektedir.

5. Yaşlı kişilerin fonksiyonel kısıtlılıkları olduğu ve genç erişkinlere göre daha dar bir güvenlik sınırları olduğu bilinmelidir. Bazan risk alıp, iyiye götürmeye çalışmaktansa, varolan fonksiyonu korunmakla yetinilebilir.

6. Egzersiz kas gücü ve enduransını arttırır. Ancak, egzersizlerin yoğunluğu ve direnç yavaş yavaş arttırılmalı, birden yüklenilmemelidir.

7. Egzersiz programları, fiziksel eforlara alışkın olmayan yaşlıları çok yorabilir ve egzersiz sonrası ağrı-sızılarda, yorgunlukta artış yaşlının egzersizlere katılımını engeller.

8. Artrozlu yaşlılarda istirahat ve aktivite arasında denge kurmak çok önemlidir. Yaşlı artrozlu hastaların tedavi programlarına katılımlarının daha iyi olduğu belirtilmektedir. Yaşlılar uzun süreli egzersiz ve aktivite programları açısından daha sabırlı ve itaatkardır.

9. Yaşlılar, sıklıkla direnç gösterdikleri baston, yürüteç gibi yardımcı cihazların kullanımı konusunda ikna edilmelidir.

10. Egzersiz sonrası kas ve eklem ağrılarında ortaya çıkabilecek olan bir artış yaşlı bir hastanın cesaretini kırabilir. Bu nedenle egzersizlerin ağırlığı yavaş yavaş arttırılmalıdır.

11. Yaşlılarda submaksimal aerobik egzersizler yaptırılmalıdır. Aerobik kapasiteyi geçen egzersizler, laktat artışı nedeniyle yaşlının kendini çok yorgun hissetmesine, isteğinin kırılmasına ve böylece istenilen etkilerin elde edilememesine neden olur.

12. Yaşlılarda fiziksel dekondüsyon nedeniyle kondüsyon egzersizleri verilir. Bu egzersizlerde tüm kas gruplarının aktiviteye katılması amaçlanır. Bunun için en sık kullanılan yöntemlerden biri bisiklet ergometredir. Yaşlılarda, olası görme ve denge sorunları nedeniyle yürüme bandı kullanımı önerilmemektedir.

13. Oksijen desatürasyonu varsa, egzersiz sırasında destek oksijen kullanımı önerilebilir.

14. Yaşlılar susuzluk hissini gençlere göre daha az farkederler ve kolayca dehidrate olabilirler.

15. Egzersiz programı çizilmeden önce, kardiyopulmoner sistemlerin gözden geçirilmesi gereklidir.

16. Egzersizler sırasında kardiyovasküler sisteme olan yüklenme düşük düzeyde tutulmalıdır. Bu konuda en emin yol egzersiz sırasında yaşlıyı EKG ile izlemektir. Yaşa göre ayarlanmış maksimal kalp hızından da aynı amaçla yararlanılabilir. 60 yaşın üzerinde maksimal kalp hızı 130/dk olarak verilmekte, egzersizler sırasında bunun %80’inin üzerine çıkılmadıkça kardiyak komplikasyonlara rastlanmadığı bildirilmektedir.

17. İzometrik egzersizler, kardiyovasküler sistemin yükünü arttırabilir. Bu nedenle, izotonik ya da izokinetik egzersizler seçilmelidir.

18. İzotonik ve izokinetik egzersizler izometriklere, yardımlı aktif egzersizler de germe egzersizlerine yeğlenmelidir.

19. Yük binme açısından sınırlama söz konusuysa, su içi egzersizler verilebilir.

20. Yaşlı kişilerde hız ve kuvvet arttırıcı egzersizler risklidir. Bu nedenle dayanıklılık egzersizleri tercih edilmelidir.

21. Egzersizden önce ve sonra nabız ve kan basıncı kontrol edilmeli, güvenli sınırların dışında değerler bulunduğunda egzersiz programı değiştirilmeli ya da bırakılmalıdır.

22. Hastalar egzersizi durduracakları zamanı bilimelidirler : sıkıntı, huzursuzluk, nefes zorluğu, göğüs ağrısı, çarpıntı ortaya çıkarsa egzersiz hemen sonlandırılmalı ve doktor kontrolu yaptırılmalıdır.

23. Antihipertabsif ve sedatif kullanan yaşlılarda denge kaybı, sersemlik hissi gibi yakınmalar olabilir. Egzersiz sırasında bu açıdan gözlenmeleri ve dengesizlik hissettiklerinde tutunmaları ya da oturmaları konusunda uyarılmaları gereklidir.

24. Egzersiz sonrası yorulmayacak ve ertesi gün egzersizlere dinç ve ağrısız başlayacak yoğunlukta bir egzersiz programı düzenlenmelidir. Egzersizler dinlenme araları ile bölünmelidir. 10 sn gibi kısa tutulan aktivite sürelerinin aralarında bu sürenin en az 2-3 katı uzunlukta dinlenme araları bulundurulmalıdır.

25. Düzenli dinlenme molaları olan kısa egzersiz dönemleri şeklinde uygulanmalıdır. Dinlenme periyotları sırasında laktat düzeyinin yükselmesi önlenmiş olur ve yaşlılar bu tip egzersizi daha iyi tolere ederler.

26. Hastalar, egzersizden 2 saat önce ve 1 saat sonra fazla miktarda yiyecek yemekten kaçınmalıdır.

27. Yaşlı hastaların fazla sıcak ve soğuğa uyum yetenekleri düşüktür. Sıcak ortamda egzersiz sırasında dehidratasyon oluşmaması için dikkatli olunmalıdır. Soğukta da uygun giysilerle korunma sağlanmalıdır. Fazla sıcak ve soğukta egzersizlerin yoğunlukları düşük olmalıdır.

28. Egzersizlere başlamadan önce ısınma egzersizleri ve bitirirken de soğuma egzersizleri yapılmalıdır. Yaşlı kişide azalmış fleksibilite nedeniyle oluşabilecek yumuşak doku zorlanmalarından kaçınmak için egzersizlere ısınma ve germe egzersizleri ile başlanmalı, soğuma egzersizleri ile bitirilmelidir.

29. İnaktivite döneminden sonra yapılacak olan hafif ısınma egzersizleri, nöromuskuler koordinasyonu tekrar sağlar ve böylece performansta olabilecek yanlışlıklar nedeniyle yumuşak doku zorlanmalarının önüne geçilmiş olur. Egzersiz dönemi sonrasında, birkaç dakika sürdürülecek olan hafif aktivite, egzersizle ortaya çıkan metabolitlerin uzaklaştırılmasına yardımcı olacak düzeyde intramuskuler dolaşımı sağlar.

30. Çok sıcak duş ya da banyo yapılmamalıdır. Çünkü kardiak fonksiyonlara zararı olabilir ve senkopa neden olabilir.

31. Yaşlı birey, hastalandığı zaman egzersizlere ara vermelidir. Egzersiz, dehidratasyonu arttırabilir ve olasılıkla zaten var olan vücut ısısının artmasına neden olabilir.

32. Denge ve koordinasyon bozukluğu varsa, bu kısıtlanmaların rehabilitasyonunu takiben egzersiz programına başlanmalıdır.

33. Denge bozukluğu yaşlının düşmesine neden olabilir ve bu da ardından ölüme dek uzanabilecek bir seri komplikasyonun başlangıcını oluşturabilir. Günlük yaşamda hastaya baston ya da diğer yürüme yardımcıları verilmelidir. Yaşlının dengesini arttırmaya yönelik egzersizler programa dahil edilmeli, öte yandan da egzersizler sırasında düşmenin engellenmesi için gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. Bunların başında, düz bir zeminde ve yeterince aydınlatılmış bir ortamda egzersiz yapılması gelmektedir.

34. Düşmeler ve kazaların önlenmesi : İleri yaşlarda düşmeler oldukça yaygındır. Bunların nedenleri çoğu zaman iyi bir şekilde araştırılmaz. Düşmeler başta kırıklar olmak üzere çeşitli fiziksel etkiler yanısıra, dramatik psikolojik etkilere de yol açabilir. 60 yaşın üzerinde düşme insidansı, özellikle kadınlarda ve eve bağlı yaşayanlarda artmaktadır.

    Yaşılarda düşmenin en sık nedenleri şöyle sıralanabilir

    Sinir sistemi	İnme, epilepsi, parkinsonizm, otonomik disfonksiyon, ileri derecede görme bozukluğu, vestibular mozukluk
    Senkop	Miksiyon,defekasyon, öksürük
    Kardiyovasküler sistem	Geçici iskemik atak, anemi, myokard enfarktüsü, kardiak aritmiler, pulmoner emboli
    İlaçlar	Sedatifler, trankilizanlar, hipnotikler, hipoglisemik ajanlar, kalp hızı ya da katdiyak output’u etkileyen ilaçlar
    Genel düşkünlük ve debilite

35. Yaşlılarda düşme insidansı birçok nedenden dolayı sıktır. Görme, denge, yürüme bozuklukları, ortostatik hipotansiyon, ilaç yan etkileri bunlar arasında sayılabilir.

36. Kazalardan kaçınma : Kaza olasılığının azaltılması yaşlıların bakımında çok önemli bir noktadır. Ölüme neden olan kazaların yarıya yakını 65 yaşın üzerindedir ve bunların yaklaşık %80’I evde olmaktadır. Bunun yanısıra fraktür ve yanıklar da önemli sakatlığa yolaçar ve bunlar rehabilitasyonu engelleyebilir. Serebral yetmezlik, immobilite, uygunsuz ilaç tedavisi, duyusal bozukluk, özellikle görme bozukluğu kaza riskinde artışa neden olur.